Andrzejki to wieczór wróżb odprawianych w nocy z 29 na 30 listopada, w wigilię świętego Andrzeja. 29 listopada nazywany jest także dniem podejmowania najwłaściwszych decyzji.
Początkowo andrzejki traktowano bardzo poważnie, a wróżby odprawiano tylko indywidualnie, w samotności. Wierzono, że w andrzejkową noc towarzyszą nam duchy i chochliki, dlatego też wróżby mają szansę się spełnić.
Z czasem przekształciły się w zbiorową zabawę, podczas której wszyscy pragną poznać swoją przyszłość za pomocą różnorodnych wróżb.
Istnieje mnóstwo wróżb andrzejkowych. Najpopularniejsze to:
czapka oznacza kłopot;
brama – otwartą drogę do szczęścia;
dzban – zdrowie;
półksiężyc – przygodę;
drzewo – dobry los.
Ustawianie butów – trzeba ustawić buty w rządku, a następnie przekładając kolejno każdy ostatni na początek, kierując kolejkę w stronę otwartych drzwi. Ten, który pierwszy dotrze za próg zdobywa dla jego właściciela powodzenie w miłości.
Wróżenie z jabłek – obiera się jabłka ze skórki, a z obierek odczytuje pierwszą literę imienia przyszłego męża.
Nadgryzione jabłko – przed położeniem się spać panny powinny nadgryźć jabłko. Jeśli w nocy przyśni im się chłopak jedzący jabłko, oznacza, że będzie on prawdopodobnie przyszłym mężem.
• Gdy Andrzej z wichrami, złe czasy przed nami.
• Gdy święty Andrzej ze śniegiem przybieży, sto dni śnieg na polu leży.
• Gdy w Andrzeja deszcz lub słota, w grudniu drogi bez błota.
• Jeżeli na świętego Andrzeja wiatr i mgła, to od Bożego Narodzenia będzie sroga zima.
• Śnieg na Andrzeja, dla zboża zła nadzieja.
Źródło: Marzena Kuźmińska: Święta z tradycją. Warszawa, 2007.
