Andrzejki

Andrzejki to wieczór wróżb odprawianych w nocy z 29 na 30 listopada, w wigilię świętego Andrzeja. 29 listopada nazywany jest także dniem podejmowania najwłaściwszych decyzji.

Początkowo andrzejki traktowano bardzo poważnie, a wróżby odprawiano tylko indywidualnie, w samotności. Wierzono, że w andrzejkową noc towarzyszą nam duchy i chochliki, dlatego też wróżby mają szansę się spełnić.

Z czasem przekształciły się w zbiorową zabawę, podczas której wszyscy pragną poznać swoją przyszłość za pomocą różnorodnych wróżb.

Istnieje mnóstwo wróżb andrzejkowych. Najpopularniejsze to:

Lanie wosku na wodę przez kluczyk. Roztopiony wosk trzeba przelać przez otwór w kluczu, a potem z uformowanych w ten sposób figur przepowiadać przyszłość. Można ją odczytywać pod światło, co cień pokaże. Co oznaczają niektóre kształty? Oto przykłady:

czapka oznacza kłopot;

brama – otwartą drogę do szczęścia;

dzban – zdrowie;

półksiężyc – przygodę;

drzewo – dobry los.

Rzucanie butem - dziewczyny rzucają but za siebie. Odwrócony do drzwi noskiem zapowiada szybkie zamążpójście. 

Ustawianie butów – trzeba ustawić buty w rządku, a następnie przekładając kolejno każdy ostatni na początek, kierując kolejkę w stronę otwartych drzwi. Ten, który pierwszy dotrze za próg zdobywa dla jego właściciela powodzenie w miłości.

Wróżenie z jabłek – obiera się jabłka ze skórki, a z obierek odczytuje pierwszą literę imienia przyszłego męża.

Nadgryzione jabłko – przed położeniem się spać panny powinny nadgryźć jabłko. Jeśli w nocy przyśni im się chłopak jedzący jabłko, oznacza, że będzie on prawdopodobnie przyszłym mężem.

Kartki pod poduszką - wkładamy pod poduszkę karteczki z wypisanymi imionami męskimi, a rano po przebudzeniu się wyciągamy jedną z kartek i odczytujemy z niej imię przyszłego męża.

Serce z papieru – innym sposobem na poznanie imienia ukochanego jest wycięcie z papieru dużego serca i napisanie na nim imion męskich, następnie nakłuwanie go igłą od tyłu. Imię na jakie trafi igła to, oczywiście, imię przyszłego narzeczonego.

Imieniny Andrzeja to także przepowiadanie pogody. Zobaczmy, co nas czeka w najbliższym czasie:

• Gdy Andrzej z wichrami, złe czasy przed nami.

• Gdy święty Andrzej ze śniegiem przybieży, sto dni śnieg na polu leży.

• Gdy w Andrzeja deszcz lub słota, w grudniu drogi bez błota.

• Jeżeli na świętego Andrzeja wiatr i mgła, to od Bożego Narodzenia będzie sroga zima.

• Śnieg na Andrzeja, dla zboża zła nadzieja.

Źródło: Marzena Kuźmińska: Święta z tradycją. Warszawa, 2007.